Zašto su CIA i Ujedinjene nacije krile izvještaj o Srebrenici iz 1993. godine?

U avgustu 2018. godine Narodna skupština Republike Srpske jednoglasno je odbacila izvještaj Komisije o događajima u Srebrenici od 10. do 19. jula 1995. godine i zatražila od Vlade da ga stavi van snage i formira dvije nezavisne međunarodne komisije za utvrđivanje istine o stradanju svih naroda na području srebreničke regije i o stradanju Srba u Sarajevu.

Tada je predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik kazao: „Predlažem i da Narodna skupština RS-a, u cilju objektivnog sagledavanja događaja u Srebrenici i srebreničkom regionu, ali i Sarajevu, u periodu 1992-1995. godina, a radi jačanja povjerenja i tolerancije među narodima u BiH, konačnog pomirenja i suživota sadašnjih i budućih generacija, sugeriše formiranje nezavisne međunarodne komisije koja bi na objektivan i nepristrasan način utvrdila stradanja svih naroda na području srebreničkog regiona u periodu od 1992. do 1995.”

Danas se već uveliko radi na formiranju te komisije. Uzgred, ovih dana Večernje novosti ekskluzivno donose informacije o dokumentu u kojem se govori „o masakru nad više od 1000 Srba oko Srebrenice iz 1993. godine koji je američka Centralna obavještajna agencija (CIA) krila dvije godine, a onda ga pohranila među nevažna svjedočanstva kako ne bi zapao za oko istraživačima“.
Bivši ambasador Srbije pri Unesku Darko Tanasković navodi da je „izveštaj napravio sociolog Milivoje Bata Ivanišević“, a da ga je on 1993. odnio u CIA-u. Tanasković je objasnio da je „Ivanišević prikupio podatke o srpskim žrtvama, prevashodno civilnim, u rejonu srednjeg Podrinja, identifikujući precizno radom na terenu i žrtve i počinioce“.

Nešto od ovoga je prenijela i RTRS u trećem dnevniku povezujući priču o formiranju komisija za Srebrenicu i Sarajevo, zavjeru CIA-e i Ivaniševića, jer je „konačno došlo vrijeme da se objavi istina o događajima u Srebrenici i Sarajevu, zasnovana isključivo na činjenicama i relevantnim istraživanjima“, smatra i bivši eskpert Ujedinjenih nacija i autor brojnih knjiga o dešavanjima u Srebrenici Milivoje Ivanišević.

“Takođe nije tačna ni tvrdnja Darka Tanaskovića da su u izvještaju koji je pokazao predstavnicima CIA-e podaci o preko 1000 ubijenih Srba”

Pa šta je ovdje problem?

1. Taj izvještaj nije prikazan samo CIA-i već je dostavljen i UN-u, što potvrđuje i bivši šef diplomatije Savezne Republike Jugoslavije Vladislav Jovanović: „To je redovan postupak u takvim situacijama, pogotovo kad se radi o značajnim dokumentima. Kako sam obavešten, taj izveštaj je poslan, ali je dremao u fiokama skoro dve godine da bi bio objavljen negde krajem 1995. kada je Dejtonski sporazum bio pri kraju. To je metod koji su pobednici u Hladnom ratu uveliko praktikovali kada su se odnosili prema srpskom faktoru uopšte i prema Srbiji od početka jugoslovenske krize, a naročito tokom sukoba u Hrvatskoj i BiH.“

2. Drugi problem je što Milivoje Ivanišević nije sociolog, kao što tvrdi bivši ambasador Srbije pri Unesku Darko Tanasković, već je završio studije srpske i svjetske književnosti.

3. Milivoje Ivanišević u tom trenutku nije ni ekspert UN-a za ova pitanja, što potvrđuje i njegova biografija – „Najveći deo radnog veka radio je u Zavodu za proučavanje kulturnog razvitka Republike Srbije, kao rukovodilac Sektora planiranja i finansiranja kulturnog razvoja. Autor je više desetina analiza, studija i programa iz oblasti kulturnog razvoja, kulturne politike i kulturnih standarda. Poslednju studiju iz te oblasti, posvećenu društveno-ekonomskom položaju kulture u Jugoslaviji, pod nazivom ’Nevolje kulture’, objavio je pred raspad države, 1991. god. Do uvođenja sankcija protiv Jugoslavije bio je glavni urednik časopisa ’Glasnik Uneska’ za srpsko jezičko područje, na ćiriličnom izdanju. Učestvovao je na više međunarodnih skupova, pretežno u organizaciji Uneska, posvećenih problematici finansiranja i materijalnog položaja kulture, kadrovima u kulturi, prostornom i regionalnom planiranju, kulturnim standardima i potrebama raznih društvenih slojeva i sl.“

4. Takođe nije tačna ni tvrdnja Darka Tanaskovića da su u izvještaju koji je pokazao predstavnicima CIA-e podaci o preko 1000 ubijenih Srba koje je „Ivanišević prikupio o srpskim žrtvama, prevashodno civilnim, u rejonu srednjeg Podrinja, identifikujući precizno radom na terenu i žrtve i počinioce“, jer je, prema podacima Odjeljenja za istraživanje rata, ratnih zločina i obradu dokumentacije, znači zvanične institucije Republike Srpske, na teritoriji opština Zvornik, Srebrenica, Bratunac, Vlasenica sa opštinom Milići, Kalesija sa opštinom Osmaci i Šekovići 1992. godine poginulo 1.489 Srba, od čega 273 civila, 1.201 vojnik, a 15 ih se vode kao nepoznat status. Interesantno je vidjeti i to da su 1992. godine ubijena 273 srpska civila, dok je u ostalim godinama rata (od 1993. do 1995) poginulo 114 srpskih civila.

Sasvim je jasno da se u Srbiji i Republici Srpskoj pod kapom Sputnjika nastavlja relativizacija svega što se dešavalo u Srebrenici 1995. godine, a sve maskirano željom da se dođe do istine koja će biti prihvatljiva Srbima.

“Svi stavovi, mišljenja i zaključci koji su izneseni u kolumni ne odražavaju nužno stav i mišljenje online magazina Fokus.ba, već isključivo autora.“