Imenovanje Palmera pokazuje interesovanje Trumpove administracije

Imenovanje Matthewa Palmera za specijalnog predstavnika državnog sekretara SAD za Zapadni Balkan pokazuje veće interesovanje američke administracije za region, ali ostavlja otvoreno pitanje da li je cilj da ubrza rješavanje pitanja Kosova i podrži rješenja koja su ocijenjena kao rizična, kažu za Glas Amerike eksperti za Balkan iz Vašingtona.

Profesor Univerziteta Johns Hopkins Daniel Serwer smatra za imenovanje Palmera, osim većeg interesovanja, pokazuje i namjeru administracije da požuri sa rješavanjem pitanja Kosova do izbora u SAD.

„Poslije imenovanja bih se nadao jasnijoj politici SAD protiv promjene granica i boljoj koordinaciji sa Evropom, ali se plašim da je namjera da se požuri sa postizanjem sporazuma prije predsjedničkih izbora u SAD u novembru 2020.“, kaže profesor na Johns Hopkinsu.

Serwer podsjeća da ima mnogo drugih otvorenih pitanja kada je riječ o obnavljanju dijalog Beograda i Prištine i bržem postizanju rješenja.

„Nema mnogo smisla dok se ne okončaju izbori na Kosovu, formira nova vlada i razvije nova platforma za pregovore“, kaže Serwer.

Stručnjak za Balkan i predavač na Univerzitetu Johns Hopkins Edward Joseph kaže za Glas Amerike da je imenovanje Palmera značajno iz nekoliko razloga.

„Prvo, signalizira veće interesovanje i posvećenost SAD Balkanu. Imenovanje specijalnog predstavnika nije odluka koja se donosi lako. Cilj je da predstavnik ima veće poštovanje jer direktno govori u ime državnog sekretara SAD. Jasno je da pokazuje namjeru SAD da imaju veći uticaj u regionu, vjerovatno i na tekuće rješavanje problema Kosova, između ostalih pitanja“.

Joseph kaže da je Palmer vješt i posvećen diplomata, dobro upućen u dinamiku dešavanja u regionu i da može biti jako efektan u unapređenju ciljeva SAD.

Ipak postavlja pitanje šta su zapravo politički ciljevi ove američke administracije.

„Da li je to da se ubrza pokušaj da se postigne rizično rješenje o podjeli Kosova? Ako je tako, kako će biti rješavani negativni aspekti toga? Šta je sa javnim upozorenjima, ne samo eksperata poput mene, već i zvaničnika susjednih zemalja u regionu da će morati da žive sa posljedicama takvog rješenja? Kako će se prevazići protivljenja nekih zemalja, posebno Njemačke, ovakvom pristupu? Da li su razmotrene alternative razmjeni teritorija, poput one da se podrži jezgro srpskih interesa, koje uključuje i populaciju na jugu i imovinu SPC?“

Joseph napominje da su to samo neka od otvorenih pitanja u regionu koji je i dalje slabo integrisan, suočava se sa “upadima Rusije bez presedana”, a Kina u njega investira.

Američki državni sekretar Mike Pompeo imenovao je zamjenika pomoćnika državnog sekretara Matthewa Palmera za svog specijalnog predstavnika za Zapadni Balkan, saopštio je State department.

U toj ulozi, Palmer će predvoditi napore da se ojača američko diplomatsko angažovanje u pružanju podrške miru, stabilnosti i prosperitetu u regionu i fokusu na integraciju Zapadnog Balkana u zapadne institucije”, navodi se u saopštenju State departmenta.

Kao specijalni predstavnik, Palmer će otputovati u Sloveniju 1. septembra da bi prisustvovao Strateškom forumu na Bledu. Takođe će predstavljati SAD na sastanku direktora Kvinte za Balkan u Briselu i prisustvovati sastancima u Beču i Podgorici, 4-10 septembra.

Uz funkciju specijalnog predstavnika državnog sekretara, Palmer će nastaviti da obavlja dužnost zamjenika pomoćnika državnog sekretara za evropska i euroazijska pitanja koju obavlja od 2018. Prethodno je bio direktor Kancelarije za južnu i centralnu Evropu.