Stanišić negirao da je imao kontrolu nad “Crvenim beretkama”

Odbrana Jovice Stanišića opovrgavala je da su “Crvene beretke” bile povezane sa Službom državne bezbjednosti (SDB) Srbije, dok je vještak Haškog tužilaštva Reynaud Theunens ostao pri iskazu da su to bili specijalci te službe, piše Balkanska istraživačka mreža (BIRN).

Osvrćući se na zauzimanje opština u BiH u proljeće 1992. godine, Stanišićev branilac Wayne Jordash tvrdio je da nema dokaza za zaključak vojnog vještaka Thunensa da su “Crvene beretke”, koje su u tim akcijama učestvovale, bile specijalna jedinica SDB-a Srbije.

Jordash je predočio dokaze po kojima su “Crvene beretke” tada bile u sastavu lokalne Teritorijalne odbrane ili specijalnih snaga srpskih autonomnih oblasti. Kao primjer, Stanišićev branilac naveo je da se Živojin Ivanović, zvani Žika Crnogorac, jedan od komandira “Crvenih beretki”, potpisivao kao zapovjednik specijalne jedinice Srpske autonomne oblasti (SAO) Semberije.

Theunens je uzvratio da je bilo moguće da specijalci SDB-a Srbije formalno pripadaju i lokalnim snagama bosanskih Srba, čime je njihovo djelovanje prikrivano zato što vlastima Srbije nije odgovaralo da budu direktno umješane u rat.

Ni branilac Jordash nije, međutim, negirao da se u ranijim dokumentima Ivanović potpisivao kao pripadnik specijalnih jedinica SDB-a Srbije. Vojni ekspert optužbe prokomentarisao je da je Ivanoviću “neko morao narediti” da u dokumentima promijeni pripadnost jedinice koju predvodi.

Theunens je rekao i da je Ivanović, po dokumentima lokalnih vlasti, bio prisutan u Brčkom “od četiri do šest mjeseci” prije akcije zauzimanja grada i da je obučavao lokalne srpske borce.

Stanišićev advokat, međutim, tvrdio je da Ivanovićevo prisustvo u Brčkom nije u dokazima registrovano do jula 1992., uz sugestiju da on nije učestvovao u borbama oko grada.

Theunens je prihvatio da je, tokom analize brojnih vojnih dokumenata, pronašao samo dokaze o Ivanovićevom prisustvu u Brčkom u julu 1992.

Branilac i Theunens su se na sličan način sporili i oko povezanosti Dragana Vasiljkovića zvanog Kapetan Dragan sa SDB-om Srbije u trenutku kada je, uoči napada na Zvornik u aprilu 1992., on uspostavio logor za obuku “Crvenih beretki” u obližnjem selu Divič.

Theunens je ostao pri iskazu da je Kapetan Dragan u to vrijeme “radio za Ministarstvo unutrašnjih poslova (MUP) Srbije”, a Stanišićev zastupnik Jordash tvrdio je da za to ne postoje pisani dokazi. Dokument organa bezbjednosti Republike Srpske, po kojem su ljudi Kapetana Dragana u Diviču bili “bliski s Frenkijem”, advokat Jordash je okarakterisao kao “rekla-kazala”, ali se Theunens nije složio s tim.

Bivši šef SDB-a Srbije Stanišić i njegov pomoćnik Franko Simatović Frenki optuženi su za progon, ubistva, deportacije i prisilno premještanje hrvatskog i bošnjačkog stanovništva u Hrvatskoj i BiH. Te zločine su, po optužnici, počinile “Crvene beretke” ili druge paravojske, poput “arkanovaca” i “Škorpiona”, koje je kontrolisala SDB Srbije.

Stanišićev branilac će unakrsno ispitivanje Thunensa nastaviti u petak, 16. marta.